OĞLU, BABASINI EŞİNİN ISRARINA UYARAK EVDEN ATTI… PARKTA TESADÜFEN YAŞANAN BİR KARŞILAŞMA HER ŞEYİ DEĞİŞTİRDİ…
Soğuk metal bankta oturuyordu, üstünde eski, yıpranmış bir palto—bir zamanlar apartman bakım ustasıyken giydiği aynı palto. Adı Nikolay Andreyeviç’ti: emekli, dul, bir oğulun babası ve—eskiden öyle sanırdı—mutlu bir dede. Tüm bunlar bir günde altüst oldu.
Oğlu Olga’yı eve getirdiğinde, Nikolay’ın içine bir ürperti girdi. Kadının enerjisi çok keskindi, gülümsemesi fazla yapmacıktı, gözleri ise cazibesinin ardında soğuktu. Asla sesini yükseltmez, sahne yaratmazdı; sadece yoluna çıkan her şeyi usulca bertaraf ederdi. Nikolay bunu hemen anlamıştı ama artık iş işten geçmişti.
Önce küçük şeyler kayboldu. Kitaplar çatıya kaldırıldı. En sevdiği koltuk “fazlalık” oldu. Sonra su ısıtıcısı ortadan kayboldu. Ardından imalar geldi: “Baba, neden biraz daha fazla açık havada yürümüyorsun? Yürüyüş iyi gelir.” Ve sonunda teklif: “Belki bir huzurevi daha iyi olur—ya da köydeki halanın yanında.”
Nikolay hiçbir şey söylemedi. Kalan eşyalarını topladı ve çıktı. Ne sitem, ne yalvarış, ne de gözyaşı—yalnızca sessiz bir gurur ve derine itilmiş bir acı.
Karlarla kaplı sokaklarda bir hayalet gibi dolaştı. Sadece parkta bir bank ona sığınak oldu—bir zamanlar eşiyle, sonra küçük oğluyla yürüdüğü yer. Orada saatlerce oturdu, beyaz sessizliğe bakarak.
Özellikle dondurucu bir günde, ayaz yanaklarını iğnelerken ve soğuk görüşünü bulandırırken bir ses duydu:
“—Nikolay? Nikolay Andreyeviç?”
Döndü. Kalın bir kaban ve başörtüsü giymiş bir kadın duruyordu. Hemen tanıyamadı, sonra hafızası ona yol gösterdi: Maria Sergeyevna. İlk aşkı. Önce işe, sonra zamana kaybettiği, Lidiya ile evlenmeden önceki kadın.
Elinde bir termos ve ev yapımı çöreklerle dolu bir kese vardı.
“—Burada ne yapıyorsun? Donacaksın…”
Bu basit, endişe dolu soru, onu herhangi bir paltodan çok daha fazla ısıttı. Nikolay termosu ve çörekleri sessizce kabul etti. Sesi kısılmıştı, kalbi ise ağlamaya bile mecali yoktu.
Maria, hiç yıl geçmemiş gibi, zaman durmuş gibi yanına oturdu.
“—Bazen burada yürüyorum,” dedi yumuşakça. “Sen—neden buradasın?”
“—Tanıdık topraklar,” diye hafifçe gülümsedi Nikolay. “Oğlum ilk adımlarını burada attı. Hatırlıyor musun?”
Maria başını salladı. Hatırlıyordu.
“—Ve şimdi…” Nikolay iç çekti. “Büyüdü, evlendi, bir daireye taşındı. Karısı ona ‘Seç—ben mi, baban mı?’ dedi. O da seçti. Ona kızmıyorum. Gençlerin kendi fırtınaları var.”
Maria hiçbir şey söylemedi, sadece onun çatlamış, kırmızı ellerine baktı—bir zamanlar ona çok tanıdık, şimdi ise ne kadar yalnız.
“—Benimle gel, Kolya,” dedi aniden. “Ev sıcak. Yeriz, yarın düşünürüz. Çorba yaparım. Konuşuruz. Sen bir taş değilsin, insansın. Yalnız kalmamalısın.”
Uzun süre kımıldamadı. Sonra neredeyse fısıltıyla sordu:
“—Ya sen… neden yalnızsın?”
Maria derin bir nefes aldı; gözleri cam gibi parladı.
“—Kocam yıllar önce öldü. Çocuğum… hiç nefes almadı. Sonra iş, emeklilik, bir kedi, dantel örmek… Dönüp durdum. On yıldır kendimden başka biriyle ilk defa çay paylaşıyorum.”
Orada kaldılar. Geçenler azaldı. Kar yavaşça yağdı, acıyı sarmalar gibi.
Ertesi sabah Nikolay, bankta değil, küçük, papatya desenli perdeleri olan sıcak bir odada uyandı. Evin içi çörek kokuyordu. Dışarıda ağaçlar buz tutmuştu; içeride ise tuhaf bir huzur vardı, sanki biri ona yeniden yaşama hakkı vermişti.
“—Günaydın!” Maria bir tabak syrniki ile içeri girdi. “En son ne zaman ev yemeği yedin?”
“—Neredeyse on yıl oldu,” diye gülümsedi Nikolay. “Oğlum ve karısı genellikle dışarıdan söylüyordu.”
Maria sorgulamadı. Ona yemek verdi, üstüne battaniye örttü, odalar çok sessiz olmasın diye radyoyu açtı.
Diğer sayfamıza geçerek detayı okuyunuz
Soğuk metal bankta oturuyordu, üstünde eski, yıpranmış bir palto — bir zamanlar apartman bakım ustasıyken aynı palto giydiği. Adı Nikolay Andreyeviç'ti: emekli, dul, bir oğlunun babası ve—eskiden öyle sanırdı—mutlu bir dede. Tüm bunlar bir günde altüst oldu.
Oğlu Olga'yı eve getirdiğinde, Nikolay'ın içine bir ürperti girdi. Kadının enerjisi çok keskindi, gülümsemesi fazla yapmacıktı, gözleri ise cazibesinin arkasında soğuktu. Asla gürültü yükseltmez, sahne yaratmazdı; sadece çıkan her şeyi usulca takip ederdi. Nikolay bunu hemen anlamıştı ama artık iş çıkışı geçmişti.
Önce küçük şeyler kayboldu. Kitaplar çatıya kaldırıldı. En sevdiğim koltuk “fazlalık” oldu. Daha sonra su kayboldu. Ardından imalar geldi: “Baba, neden biraz daha fazla açık havada yürüyorsun? Yürüyüş iyi gelir.” Ve sonunda teklif: “Belki bir huzurevi daha iyi olur—ya da köydeki halanın yanında.”
Nikolay hiçbir şey söylemedi. Kalan eşyaları topladı ve ortaya çıktı. Ne sitem, ne yalvarış, ne de ağlama—yalnızca sessiz bir gurur ve derine itilmiş bir acı.
Karlarla kaplı sokaklarda bir hayalet gibi dolaştı. Sadece parkta bir banka ona sığınak oldu—bir zamanlar eşiyle, sonra küçük oğluyla yürüdüğü yer. Orada ayrılmışlardı, beyaz sessizliğe bakıyorlardı.
Özellikle dondurucu bir günde, ayaz yanaklarını iğnelerken ve soğukluk sağlarken bir ses duydu:
"—Nikolay mı? Nikolay Andreyeviç?"
Döndü. Kalın bir kaban ve başörtüsü giymiş bir kadın görünümü. Hemen görülemedi, sonra hafızası ona yol gösterdi: Maria Sergeyevna. İlk aşk. Öncesi, sonra zamanı kaybetmiş, Lidiya ile evlenmeden önceki kadın.
Elinde bir termos ve ev yapımı çöreklerle dolu bir kese vardı.
“—Burada ne yapıyorsun? Donacaksın…”
Bu basit, endişe dolu soru, onu herhangi bir paltodan çok daha fazla ısıttı. Nikolay termosu ve çöreklerini kabul etti. Sesi kısılmıştı, kalbi ise bulutlara bile mecali yoktu.
Maria, hiç yıl geçmemiş gibi, zaman durmuş gibi bir yerde oturuyordu.
“—Bazen burada yürüyorum,” dedi yumuşakça. “Sen—neden buradasın?”
“—Tanıdık topraklar,” diye hafifçe gülümsedi Nikolay. "Oğlum ilk adımlarını burada attı. Hatırlıyor musun?"
Maria başını salladı. Hatırlıyordu.
“—Ve şimdi…” Nikolay iç çekti. “Büyüdü, evlendi, bir daireye taşındı. Karısı ona 'Seç—ben mi, baban mı?' dedi. O da seçti. Gençlerin kendi fırtınaları var.”
Maria hiçbir şey söylemedi, sadece çatlamış, kırmızı ellerine bakmıştı; bir zamanlar ona çok tanıdıktı, şimdi ise ne kadar yalnızdı.
“—Benimle gel, Kolya” dedi. "Ev sıcak. Yeriz, düşünürüz. Çorba birleştir. Konuşuruz. Sen bir taş değilsin, insansın. Yalnız kalmamalısın."
Uzun süre kılamadı. Sonra neredeyse fısıltıyla sordu:
“—Ya sen… neden yalnızsın?”
Maria derin bir nefes aldı; gözler kamera gibi parladı.
"—Kocam yıllar önce öldü. Çocuğum... hiç nefes alamadı. Sonra iş, emeklilik, bir kedi, dantel örmek... Dönüp durdum. On yıllarda kendilerinden başka hakları ilk defa çay paylaşıyorum."
Orada kaldılar. Geçenler azaldı. Kar yağdı, acıyı sarmalar gibi.
Ertesi sabah Nikolay, bankada değil, küçük, papatya desenli perdeleri olan sıcak bir odada odadaydı. Evin içi çörekler vardı. dışarıdaki ağaçlar buz tutmuştu; İçeride ise tuhaf bir huzur vardı, sanki biri ona yeniden yaşama hakkı sözleşmesi.
“—Günaydın!” Maria bir tabak syrniki ile içeri girdi. “En son ne zaman ev yemeği yedin?”
“—Neredeyse on yıl oldu,” diye bağırdı Nikolay. “Oğlum ve karısı genellikle dışarıda söylüyordu.”
Maria sorgulamadı. Ona yemek verdi, üstü battaniye örttü, odalar çok sessiz olmasın diye radyoyu açtı.
Günler haftalara döndü. Nikolay çözülmeye başladı. Sandalyeleri tamir etti, küçük evi derli toplu tuttu, hikâyeler anlattı—apartman idaresinden, bir iş arkadaşının gaz patlamasından nasıl kurtarıldığından... Maria dinledi. Ona çocuğunluğundan hatırladığı çorbayı pişirdi, çoraplarını yıkadı, atkı ördü ve yıllarca hissetmediği bir şey verdi: şefkat.
Sonra bir gün her şey değişti.
Maria pazardan dönerken kapının önünde bir araba gördü. Bir adam indi—Nikolay onu her yerde tanırdı. Valeri.
“—Affedersiniz… Burada Nikolay Andreyeviç mi oturuyor?”
Maria'nın kalbi sıkıştı.
“—Ona ne yakınlığınız var?”
"—Ben... Ben onun oğluyum. Onu arıyordum. Gittiğini... Olga gitti. Meğerse... aptalmışım."
Maria onu süzdü.
"—İçeri gel. Ama unutma: baban, istenen gibi yerinden oynatabileceğin bir eşya değil. Sadece yalnızsın diye geri dönmek zorunda değil."
Valeri başını.
“—Anlıyorum.”
İçeride Nikolay, elinde gazete, koltukta oturuyordu. Bir durumun neden geldiğinin anlaşılması. Göğsü döngüsü, soğuk gecelerin, köprü altlarında geçen uykusuzluğun acısı doldu.
“—Baba…” dedi Valeri boğuk bir sesle. "Affet beni."
Sessizlik oldu. Ardından Nikolay şöyle konuştu:
"—Bunu daha önce de diyebilirdin—banktan önce, köprü altında gecelerden önce, hepsinden önce. Ama... seni affediyorum."
Bir damla yaş yanaklarından süzüldü—ağır, geçmiş gibi; sıcak, affediş gibi.
Bir ay sonra Valeri'nin babasına eve dönüşünü teklif etti. Nikolay reddetti.
“—Kendime ait küçük bir köşe buldum,” dedi. "Burada sıcaklık var, gerçek çay var ve beni bekleyen biri var. Kızgın değilim. Sadece onun amacını yeniden başlatmak istemiyorum. Affetmek, unutmak demek değil."
İki yıl sonra Nikolay ve Maria tekrar park bankasında buluştular. El ele tutuşup kuşlara yem verdiler, aynı termostan çay içtiler. Bazen bölgelerde kalanlar, bazen her şeyden konuşurlar.
Bir gün, sokakta dururken Nikolay senin gökyüzüne kadar mırıldandı:
"—Hayat tuhaf. Evinden atılıyorsun ve kırıldığını sanıyorsun. Sonra biri geliyor—bir sıcaklıktan sonra değil, sıcak bir kalpten—ve sana duvardan değil, sevgiden bir yuva veriyor."
Maria onu kucakladı.
“—O zaman tekrar karşılaşmak, bir park bankasında bile olsa, değermiş.”
Sakin yaşadılar. Hiçbir şeyi aceleye getirmediler, birbirlerine koca-karı demediler. Ama evlerinde bir aile vardı—görünmez ama ona şeyde hissedilen. Sabahlar semaverin tıslamasıyla, taze çay kokusuyla, Maria'nın mutfağında mırıldanmasıyla başlıyordu. Bağlar sözlerde değil, davranışlarda, bakışlarda, küçük hareketlerde yaşanıyordu.
Bir bahar günü Valeri tekrar geldi—bu kez yanında yaklaşık sekiz yaşında bir çocukla.
“—Baba…” dedi detaylı. "Bu Sasha. Torunun. Seni öğrenmek istiyor."
Nikolay dondu kaldı. Çocuk utangaç ve güven dolu gözlerle baktı. Elinde bir resim vardı: eski bir ev, bir ağaç, bankada oturan iki figür.
“—Bu sen ve Maria büyükanne” dedi. "Babam anlattı. Ben de bir dedem olsun istiyorum."
Nikolay diz çöktü, çocuğu kucakladı ve göğsünde bir sıcaklık hissediyor.
O gün sonra Sasha'nın hayatları karıştı. Sadece bahçede oynamadı; evi canlandırdı. Nikolay tekrar bir şeyler yapmaya başladı—salıncak, oyuncak bir tekne, eski bir radyoyu tamir etmek… Akşamları torununa hikayeler okudu, bir zamanlar oğlununa yaptığı gibi.
çocukları dinlerken Maria yumuşakça dedi ki:
“—Kolya, yeniden yaşıyorsun. Sadece idare görmüyorsun—gerçekten yaşıyorsun.”
Nikolay elini tuttu, yanağına bastırdı.
“—Senin sayende.”
O sonbahar, Nikolay'ın ilk kez cesaretini topladı. Nikah başvurusunun açıkta olduğu ve Maria ile dört kişinin önünde -Valeri ve Sasha dahil- evlendi. Ne tantana, ne gelinlik, ne şölen. Sadece uzun bir yolculuktan sonra birbirini bulan iki insan.
Memur yürüdü ve geçtiklerini söylerken, Maria şu şekilde yanıt verdi:
“—Aşk takvimi tutmaz. Ya vardır, ya yoktur. Bizde var. Ve biz doğruyu rejimi.”
Yıllar geçti. Nikolay yazmaya başladı. Eski defterlerden hikâyelerin doğduğu—savaşın ardından çocukluğundan apartman idaresi yıllarına, Lidiya'yı kaybetmesinden atılmasına ve Maria'yı bulmasına kadar… onların torunu için yazdı; çocuk bilsin diye: hayat her zaman adil değildir ama ışık yine de bir yol bulur.
Sasha sayfalarının yutarcasına okudu.
On altı yaşında dedi ki:
“—Dede, notlarını kitap yapmak istiyorum. İnsanlar bilmeli: Sevdiğin insanlar terk edemezsin, başkasının acısına kör olamazsın. Affetmeyi de, acıdığında gitmeyi de öğrenmelisin.”
Nikolay başını salladı. Hiç bu kadar gururlu hissetmemişti.
Bir gün Olga kapılarına geldi, beklendiği şekilde. Zayıflamış, kırılmış, gözleri boştu.
“—Özür dilerim,” dedi. "Her şeyi kaybettim. Uğruna gittim adam hiç kimse yoktu. Sağlığım bozuldu, param bitti... Senin Valeri'nin önünde engel olmuştu sanmıştım. Şimdi ayrılmış: Sen ona dayanağıymışsın."
Nikolay uzun süre ona baktı.
“—Kızgın değilim,” dedi sonunda. "Ama seni içeri davet ediyorum. Bu ev nazik bir ev. Sense soğuk arttı. Şimdi sıcaklık arıyorsun ama hiç sıcaklık aramadın. Böyle olmuyor. Sana huzur diliyorum—ama burada değil."
Kapıyı kapattı.
Bir yıl sonra Maria göçtü. Sabah uyanmadı. Oda, en sevdiği çiçek olan müge vardı. Nikolay yanında kaldı, elini tuttu, teşekkürler fısıldadı. Ağlamadı. Sadece mırıldandı:
“—Teşekkür ederim. Geliyorum. Beni bekle.”
Komşular, tanıdıklar, parkta oynayan çocukların cenazesine geldi. Herkes Marusya'yı bilirdi—nazik, saklanır, her zaman çay ve omuz sunan bir kadın.
Sasha kitabının bölümünü ve adını koydu:
“Hayatın Başladığı Banka.”
Kitabı büyükannelerine adadı. küçücük kişiyi okudu. Mektuplar yağdı—dürüstlük, gerçek, sevginin ve yuvasının hayatının geç bir dönemde bile bulunabileceği hatırlatıldığı için teşekkürler.
Ve Nikolay… bir süre daha yaşadı. Bir gün, onun meselesi başladı ve banka uzandı. Gözlerini kapadı ve Maria'yı kardalarken gülümsediler.
“—Hadi eve bakıyordun, Kolya,” dedi.
Nikolay yürüdü ve ona doğru yürüdü.
Şimdi o bankada küçük bir plaka var:
"Burada her şey değişti. Burada umut doğdu.
Yaşlıları umursamayın—onların da sevgiye ihtiyacı var."
Her akşam, torunlar o banka büyükannelerinin ve büyük babalarının ellerini kullanıyor. Çünkü sevgi törenlerinde değil; sessiz sözlerde yaşar:
“Seni buldum. Artık yalnız değilsin.”
